Espresso koffie

Hoe is espressokoffie ontstaan?

Rond 1820 werd de eerste koffiemachine uitgevonden die grote hoeveelheden koffie kon zetten. Alleen moderne technieken had men in die tijd nog niet, dus het water werd met de koffie vermengt door het onder hoge stoomdruk door de machine te filteren. Er zat een klein nadeel aan: de vermaalde koffie werd door de stoomdruk verbrandt en gaf daardoor een enorm bittere smaak. Stoom wordt altijd heter dan 100° Celsius, terwijl een ideale espressokoffie gezet moet worden met een temperatuur van maximaal 95° Celsius. Maar dit nadeel woog niet op tegen de nieuwe technische mogelijkheden van een koffiemachine, want je kon de bittere smaak opheffen door er flink wat suiker aan toe te voegen. De techniek van stoomdruk werd heel water jaren voortgezet, inclusief de onaangename koffiesmaak, totdat de Italiaanse uitvinder Luigi Bezzera een nieuwe machine uitvond, nog steeds op stoomdruk maar met een andere werking, zodat de koffie niet meer in aanraking kwam met de stoom. Ook was het mogelijk om nu koffie per kopje te maken, ook wel expres genoemd of in het latijn exprimere, wat uitpersen of uitknijpen betekend. Van deze naam is dan ook officieel de espresso afgeleid. Vanaf die tijd ontstonden er vooral in Italië, dan ook veel verschillende soorten koffiefabrieken met elk hun eigen espresso, maar nog wel met stoomdruk machines. Tot dat professor Illy, in 1938 een nieuwe machine introduceerde op basis van luchtdruk. De basis van deze machine doet nog steeds dienst, zij het dat dit in de afgelopen jaren wel flink is gemoderniseerd en tegenwoordig werken dergelijke machine door middel van elektriciteit.

Hoe wordt espressokoffie gedronken?

Espressokoffie kan gezien worden als het nationale drankje van Italië, vandaar dat veel afgeleiden van de espressokoffie Italiaanse namen hebben. In Italië noemt men deze koffie overigens heel eenvoudig caffè. Men drinkt het al in de ochtend en gaan ermee door tot ‘s avonds laat. Dit kan caffè zijn, maar dikwijls ook een afgeleide, zoals cappuccino. Bij een goede espressokoffie, gebruik je een espressokopje. Dit is een klein kopje die je soms lastig met twee vingers vast kunt pakken. Dit kopje moet je voorverwarmen. En dan moet op de juiste wijze, onder de juiste druk en temperatuur de koffie erin komen. Als dit het geval is mag het echt espressokoffie genoemd worden. De espressokoffie moet zwart zijn, heet en het liefst met enkele scheppen suiker om het zoet te maken. Dit is de juiste wijze. Nu kan smaak verschillen, dus de één zal het met suiker nemen, terwijl iemand anders dit niet doet. Een espresso kopen dat op de juiste wijze is gemaakt, zorgt ervoor dat je het echte Italië gevoel binnenkrijgt.

Varianten van de espressokoffie

Niet iedereen houdt van espressokoffie, omdat dit voor velen te sterk en te pittig is. Heel veel mensen hebben het liefste een koffie met melk. Melk verzacht namelijk de eventuele bittere smaak van koffie. Daarom zijn er van de espressokoffie verschillende varianten bedacht, sommigen zonder melk of schuim en sommigen juist wel met melk of schuim, maar wel altijd espressokoffie als basis:

Caffè doppio
De doppio is niet meer dan een espressokoffie, maar dan dubbel. Aangezien de hoeveelheid espressokoffie voor één kopje niet zoveel is, zullen sommigen de doppio meer appreciëren.

Caffè lungo
Bij deze espressokoffie wordt er meer water gebruikt en dit kan je vergelijken met de koffie die wij gewend zijn. De koffie wordt dan minder sterk, maar je hebt wel meer koffie.

Caffè corretto
Vertaald is dit gecorrigeerde koffie. Hierbij komt een beetje sterke drank zoals grappa, sambuca of brandy. In het noorden van Italië is het vrij gewoon grappa te gebruiken, terwijl men in het zuiden anice bij de koffie doet.

Caffè ristretto
In tegenstelling tot de lungo wordt er niet meer, maar juist minder water gebruikt, dit geeft de espressokoffie een sterkere smaak.

Caffè americano
Lijkt de caffè lungo nog niet genoeg op de koffie die wij gewend zijn, neem dan de americano. Aan de espressokoffie wordt nog wat extra heet water toegevoegd. Eigenlijk lijkt deze koffie nu sterk op onze filterkoffie.

Caffè Macchiato
Deze koffie bestaat uit een laag espressokoffie, met daarop een scheutje warme melk, met daarop een laag opgeschuimde melk. Deze koffie moet je het liefste in een glas serveren, zodat je de lagen goed kunt zien. De Nederlandse betekenis voor deze koffie is ‘gevlekte koffie’.

Cappuccino
Deze koffie mag toch wel genoemd worden als het meest geliefd onder de Nederlanders, maar ook in Italië is de cappuccino geliefd om vooral in de ochtend te drinken. Een cappuccino bestaat uit gelijke delen espressokoffie, gestoomde melk en melkschuim, vaak nog met een garnering van cacaopoeder of kaneel.

Caffè latte
Dit is espressokoffie met warme melk, waarbij de hoeveelheid melk meer is dan de koffie. Dit is ook de koffie waar professionele barista’s hele kunstwerkjes in maken. Het is belangrijk bij een Caffè latte eerst de koffie in het kopje komt en daarna de warme melk erbij geschonken wordt.

Latte macchiato
Niet verwarren met caffè Macchiato, omdat hierbij geen opgeschuimde melk komt, maar alleen warme melk. Een verschil met Caffè latte is, dat bij deze koffie eerst de warme melk geschonken wordt en daarna de espressokoffie. De melk is het belangrijkste onderdeel.

Espresso kopen

Wil je dus zelf goede espressokoffie maken of één van bovenstaande varianten? Dan kan je niet om een bezoekje heen aan de website van Café du jour, waar je speciale koffiebonen kunt bestellen voor een heerlijk bakje espressokoffie.